මානව සම්පත් අංශයේ රාජකාරි කරන අය මෙන්ම රැකියාවක් කරන සියලුම දෙනාට වැදගත් වෙන මාතෘකාවක් තමයි මේ නිවාඩු කියල කියන්නේ. මෙම ලිපියෙන් කාර්යාල සහ සාප්පු පනත (shop & office act )එකට අදාල නිවාඩු ප්‍රතිපාදන ගැන තමයි කතා කරන්න බලාපොරොත්තු වන්නේ.
ප්‍රධාන වශයෙන් ගත්තම , මේ සාප්පු හා කාරයාල පනත ( shop & office Act ) යටතේ නිවාඩු වර්ග තුනක් ගැන කතා වෙනවා .
- වාර්ෂික නිවාඩු (Annual Leave )
- අනියම් නිවාඩු (Casual Leave )
- මාතෘ නිවාඩු ( Maternity Leave )
මේ අතරින් නිතරම කතාබහට ලක්වෙන්නේ වාර්ෂික නිවාඩු ( annual leave ) සහ අනියම් නිවාඩු ( casual leave )
වාර්ෂික නිවාඩු (Annual Leave )
වාර්ෂික නිවාඩු එහෙම නැත්තම් උපායා ගත යුතු නිවාඩු කියලත් හදුන්වනවා . එක් කැලැන්ඩර් වර්ෂයකට දින 14ක උපරිමයක් විදිහට මේ නිවාඩු වර්ගය ගන්න ප්‍රතිපාදන තියෙනවා පනතේ . ඒත් එක්කම , මේ නිවාඩු වර්ගය ලැබෙනේ රැකියාවට සම්බන්ද වීමෙන් පස්සේ ලැබෙන පළමු කැලැන්ඩර් වර්ෂයේ ඉදල . ඒ කියන්නේ , මේ අවුරුද්දේ රැකියාවට සම්බන්ද උනා නම් , මෙම වසරේ තමන් උපායා ගන්නා නිවාඩු ටික පාවිච්චි කරන්න පුළුවන් ලබන වසරේ ජනවාරි පළවෙනිදා ඉදලා දෙසැම්බර් 31 අතර කාලයේ . ඒ කාලයේ පාවිච්චි කරලා නැත්තම් , ඊළග අවුරුද්දට ගෙනියන්න පුළුවන් කියල පනතේ කියලා නැහැ . සාමන්යෙන් වාර්ෂික නිවාඩු කියල කියන්නේ , කලින් ඉල්ලලා ගන්න නිවාඩු . හදිසියේ ගන්න නිවාඩුවක් නම් , ඒක අනියම් නිවාඩු යටතේ ගන්න එක තමයි සුදුසු .
මුල්ම උපයගන්න පුළුවන් නිවාඩු ප්‍රමාණය තීරණය වෙන්නේ තමන් රැකියාවට බැදුන දිනය අනුව . මේක , ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් 4කට කඩල තමයි තියෙන්නේ .
ජනවාරි – මාර්තු අතරනම් රැකියාවට බැදිලා තියෙන්නේ , උපරිම උපායා ගත් නිවාඩු ගණන 14
අප්‍රියෙල් – ජූනි අතරනම් රැකියාවට බැදිලා තියෙන්නේ , උපරිම උපායා ගත් නිවාඩු ගණන 10
ජූලි – සැප්තැම්බර් අතරනම් රැකියාවට බැදිලා තියෙන්නේ , උපරිම උපායා ගත් නිවාඩු ගණන 7
ඔක්තෝම්බර් – දෙසැම්බර් අතරනම් රැකියාවට බැදිලා තියෙන්නේ , උපරිම උපායා ගත් නිවාඩු ගණන 4
හැබැයි , ඊළග අවුරුද්දේ ජනවාරි පළමුවෙනිදගෙන් පස්සේ තමයි මේ ටික පාවිච්චි කරන්න වෙන්නේ . දෙවනි අවුරුද්දේ ඉදල , එහෙම කෑලි කෑලි විදිහට එකතු වෙන්නේ නෑ . සම්පුර්ණ 14ම ලැබෙනවා .
ඊළග කාරණාව , මේකෙදි සේවක මහතා / මිය , රැකියාවේ ස්ථිරද නැද්ද කියන එක බලපාන්නේ නැහැ . සමහරු කියනවා , ස්ථිර උනාම තමයි ලැබෙන්නේ කියල , ඒත් එහෙම දෙයක් පනතේ කියල නැහැ .
අනියම් නිවාඩු (Casual Leave )
අනියම් නිවාඩු කියන්නේ කල් තියා දැනුම්දීමක් නැතිව ගන්න පුළුවන් නිවාඩු . ඒ කියන්නේ උදේට කතා කරලා අසනීපයි , බස් එක නෑ , අරකයි මේකයි නොයෙකුත් හේතු කියල ගන්න නිවාඩු . මේ විදිහට ගන්න පුළුවන් නිවාඩු ප්‍රමාණය එක් කැලැන්ඩර් වර්ෂයකට 7ක් . හැබැයි රැකියාවට බැදුන මුල්ම අවුරුද්දේ ගන්න පුළුවන් උපරිමය 6ක් .
ඒක වෙන්නේ මෙහෙමයි ,
අනියම් නිවාඩු හැදෙන්නේ , තමන් ගේ සේවා කාලය මාසයක් සම්පුර්ණ කරාම දින බාගයක් විදිහට . ( half-day per completed one month in service ). එතකොට , කැලැන්ඩරේ තියෙන්නේ මාස 12යි , උපරිම ප්‍රමාණය 6යි , පළමු අවුරුද්ද ඇතුලතදී .
හැබැයි , මේකෙදි උපයා ගත්ත අනියම් නිවාඩු ටික ගන්න ඊලග කැලැන්ඩර් අවුරුද්ද එනකන් ඉන්න උවමනා නැහැ . මේ අවුරුද්දෙම ගන්න පුළුවන් .
දෙවනි කැලැන්ඩර් අවුරුද්දේදී ලැබෙන උපරිම අනියම් නිවාඩු ප්‍රමාණය 7ක් .
ඊළග කාරණාව , තමන් ඉන්නේ පරිවාස කාලයක නම් (probation period ) , ඒත් මේ අනියම් නිවාඩු පාවිච්ච් කරන්න පුළුවන් .
අනිත් කාරණාව , අනියම් නිවාඩු ඉතිරි නම් ඒ වෙනුවෙන් මුදල් ගෙවීමක් නැහැ . ඒක හින්ද තමන්ගේ නිවාඩු ටික අරන් ඉවරයක් කරගන්න 🙂
මාතෘ නිවාඩු ( Maternity Leave )
මාතෘ නිවාඩු විදිහට දැනට දින 84ක කාල සීමාවක් සම්මත කරලා තියෙනවා . මේ දින 84 කියන්නේ සාමාන්‍ය වැඩ කරන දින 84ක් . (ඉරිදා, පෝය , වෙනත් වෙළද නිවාඩු හැර ). එතකොට , මේ දින 84 ගන්න පුළුවන් දරු ප්‍රසුතියට පෙර දින 14කුත් ඉතිරි දින 70 ප්‍රසුතියෙන් පසුව විදිහට . හෝ , දින 14ම ප්‍රසුතියෙන් පසුව විදිහට .
ඒත් එක්කම , ලැබෙන දරුවා කීවෙනි දරුවා උනත් මේ දින 84 ප්‍රමාණය අඩු වීමක් වෙන්නේ නැහැ .
ඔය ටික තමයි ප්‍රධාන වශයෙන් තියෙන්නේ .
ඊට අමතරව තව නිවාඩු වර්ග තියෙනවා, කීපයක් පල්ලෙහායින් දාන්නම් . .
- අසනීප නිවාඩු ( Medical Leave / Sick Leave )
- අධ්‍යයන නිවාඩු ( study Leave )
- පීතෘ නිවාඩු (Paternity leave )
හැබැයි , මේ එකක්වත් මේ ලිපිය ලියන අවස්ථාව වෙනකොට අනිවාර්යෙන් දිය යුතු නිවාඩු විදිහට සදහන් වෙලා නැහැ . ආයතනයේ අභිමතය පරිදි ඒවා ලබා දීම හෝ නොදීම කළ හැකි . හැබැයි , දැනටමත් මේ නිවාඩු ලබාදෙන ලංකාවේ ආයතන තියෙනව . ඉතින් එකකින් අයින් වෙලා ඊළග එකට ගිහින් , මේ නිවාඩු ටිකත් තමන්ට තියෙනවා කියල හිතාගෙන වැඩ කරන්න ගියොත් අමාරුවේ . ලංකාවේ අනිවාර්යෙන් දිය යුතු නිවාඩු ටික විදිහට තියෙන්නේ , වාර්ෂික උපාය ගත් නිවාඩු ( annual leave ), අනියම් නිවාඩු (casual leave ), මාතෘ නිවාඩු ( maternity leave ) විතරයි . මීට අමතරව , සතියකට සැරයක් ලැබෙන සති නිවාඩුව (weekly holiday ) කියන එක එහෙමත් නැත්තම් off ඩේ එක තියෙනවා . ඒක තමන්ගේ නිවාඩු කෝටාවෙන් අඩුවෙන දෙයක් නොවන නිසා ඒක මෙතනට අදාළ කරගෙන නැහැ .
හරි , එහෙනම් ලිපිය කියපු අයට මේ කාරණාව ගැන අවබෝධයක් ලැබෙන්න ඇති කියල හිතනවා . මොනවා හරි පැහැදිලි කරගන්න තියෙනවා නම් , පහලින් කොමෙන්ට් එකක් දාන්න .
